استقرار سلول ملکه در کندوچه جفتگیری
پس از استقرار کندوچه های جفتگیری و سازماندهی آنها معمولاً باید ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از تأسیس و سازماندهی، کندوچه ها به همان حالت باقی بمانند تا احساس یتیمی و بدون ملکه بودن در زنبورهای داخل کندوچه به وجود آید.
پس از این مدت باید شاخونهای ۱۰ روزه (ده روز پس از پیوند) را به داخل این کندوچه ها منتقل نمود. شاخونها یا سلولهای ملکه در داخل آجری به منطقه جفتگیری منتقل میشوند و در کندوچه های جفتگیری قرار داده میشوند.
شاخونها باید با دقت و همراه با مومهای کناری از زهوارها جدا شوند و به آرامی و بدون حرکتهای سریع در داخل آجری مستقر شوند. آجری باید با یک پارچه خیس پوشانده شده و سپس به آرامی به محل زنبورستان جفتگیری برده شود و انتقال شاخون به کندوهای جفتگیری انجام شود.
شاخونها در داخل آجریها به محل استقرار کندوچه های جفتگیری حل می شوند و در هر کندوچه یک یا دو شاخون روی قاب شفیره نصب می گردد.
شاخونهای ۱۰ روزه با احتساب اینکه لارو پیوند شده، ۶ ساعته بوده و سه روز مرحله تخم را نیز پشت سر گذاشته است، ۱۴/۵ تا ۱۵ روزه بوده و یک تا دو روز به تولد آنها باقی است که این مدت را در کندوچه جفتگیری سپری میکنند.
دلیل معرفی زودتر شاخونها به کندوچه آن است که ممکن است در بعضی شاخونها، لاروهای مسنتر پیوند زده شده باشند و در نتیجه ملکه زودتر متولد شود، لذا با توجه به اینکه پذیرش شاخون در کندوچه های منتقل شوند که هم احتمال پذیرش در زمان شفیرگی بیشتر شود و هم از تولد یکی از شاخونها و کشتن ملکههای دیگر در کلنی انکوباتور جلوگیری شود.
در منطقه جفتگیری پس از تولد، جفتگیری و تخم ریز شدن اولین سری ملکهها، معمولاً به ملکهها فرصت داده میشود که حداقل ۲۴ ساعت در کندوچه تخمریزی نمایند که از فشار تخمدانها کاسته شود و هم کندوچه های جفتگیری تقویت شود. این امر باعث میشود که پذیرش شاخونهای ملکه در سری دوم، سوم و … با مشکلاتی رو به رو شود و به دلیل وجود تخم و لارو جوان، زنبورهای کارگر کندوچه، شاخونهای معرفی شده در سریهای بعدی را تخریب نمایند.
برای جلوگیری از این عمل ضمن آنکه در یک فاصله یک تا دو روزه کندوچه های بدون ملکه (یتیم) می مانند، استفاده از فنرهای معرفی شاخون بسیار موثر است و از تخریب شاخون توسط زنبورهای کارگر جلوگیری میکند.
زنبورهای کارگر معمولاً شاخونها را از قسمتهای بالا تخریب می کنند و فنرهای معرفی شاخون طوری طراحی شده اند که شاخون به وسیله حفظ میگردد. زنبورهای کارگر به قسمت بالای شاخون دسترسی ندارند و فقط شاخون از انتهای فنر بیرون است که ملکه در زمان تولد با بریدن این قسمت از شاخون خارج میشود و چون زنبورهای کارگر معمولاً نوک شاخون را تخریب نمیکنند، با این روش میتوان درصد پذیرش شاخونهای سری دوم و سریهای بعد را افزایش داد.
منبع : پرورش ملکه زنبور عسل ( دکتر غلامحسین طهماسبی )